logo
A A/

FAQ

FAQ

F.A.Q. Gemeenteraadsverkiezingen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 2012 (voorlopig)

Voor de eerste keer stemmen (Belgische kiezer)

Een paar vragen over de stemming

Zetelen in het stembureau

Stemplicht en stemmen bij volmacht

Geldig stemmen

Niet-Belgische kiezers

Kandidaten

Elektronisch stemmen

Presentiegeld

Oproeping

 

Voor de eerste keer stemmen (Belgische kiezer)

Ik ben 18 jaar en ik heb nog nooit gestemd. Ik heb wel gehoord over een inschrijvingsformulier. Zou ik daar gebruik kunnen van maken? Wat moet ik daarvoor doen?
Indien u een Belgisch burger bent, is het formulier niet van toepassing op u. Als je voldoet aan alle andere kiesvoorwaarden word u automatisch opgeroepen door uw gemeente. Als u daarentegen niet de Belgische nationaliteit hebt, maar voldoet aan alle andere kiesvoorwaarden, moet u wel een aanvraag indienen om ingeschreven te worden op de kiezerslijst van de gemeente waar u verblijft, door middel van een formulier dat u kan terugvinden op deze site of kan afhalen bij uw gemeentebestuur.Top

Een paar vragen over de stemming

Ik heb nog geen oproepingsbrief ontvangen om te gaan stemmen. Moet ik me daar zorgen over maken? Zo ja, vanaf wanneer?
In principe moeten alle oproepingsbrieven en de daarbij gevoegde verklarende brochure uiterlijk 15 dagen voor de verkiezingen opgestuurd worden aan elke kiezer. De kiezer die geen oproepingsbrief heeft ontvangen, kan deze afhalen bij het gemeentebestuur tot op de middag van de dag van de verkiezingen.Top

Ik heb een oproepingsbrief ontvangen die bestemd is voor een overleden familielid. Wat moet ik doen?
U hoeft helemaal niets doen voor wat betreft deze oproepingsbrief.Ik ben gehandicapt en heb hulp nodig bij het stemmen.Top

Ik ben gehandicapt en heb hulp nodig bij het stemmen. Mag ik aan iemand vragen mij daarbij te helpen in het stemhokje?
Een kiezer die wegens een fysische handicap niet in staat is om zich alleen naar het stemhokje te begeven om te stemmen, mag zich met toestemming van de voorzitter door een persoon naar keuze laten begeleiden of bijstaan.Top

Op 1 september verhuis ik. Waar moet ik gaan stemmen? In mijn nieuwe of oude gemeente?
De kiezerslijst wordt in iedere gemeente op 1 augustus 2012 opgesteld. Indien u verhuist na deze datum dien u te gaan stemmen in de gemeente waar u was ingeschreven op 31 juli 2012.Top

Mag ik in het stemhokje mijn 17-jarige dochter meenemen zodat zij ziet hoe de echte stemprocedure werkt?
De toegang tot het stembureau is beperkt tot de leden van het stembureau, de getuigen en de kiezer voor de tijd die nodig is om zijn stem uit te brengen. Omwille van de mogelijke schending van het stemgeheim is het dan ook niet toegestaan dat men met twee in het stemhokje gaat om een stem uit te brengen, tenzij de uitzonderingen die voorzien zijn voor bepaalde categorieën van kiezers.Top

Is het waar dat een blanco stem de meerderheid ten goede komt?
Neen. Dat is een totaal ongegrond gerucht. Wanneer na de verkiezingen de zetels worden verdeeld tussen de politieke partijen, houdt men bij de berekening enkel rekening met bruikbare stemmen. Blanco stemmen en ongeldige stemmen worden niet meegeteld en komen niemand ten goede. Het is dan ook verkeerd te denken dat deze de meerderheid ten goede komen. Door blanco te stemmen toont u dat geen enkele partij of kandidaat uw voorkeur wegdraagt. Hoewel een dergelijke stem bij de berekening niet wordt meegeteld, hebt u door blanco te stemmen wel voldaan aan uw wettelijke plicht om te stemmen.Top

Mijn twee vrienden zijn kandidaat op verschillende lijsten. Is het waar dat ik niet voor hen allebei kan stemmen?
Het is niet toegelaten op verschillende lijsten te stemmen. In het geval van elektronisch stemmen is dit trouwens niet mogelijk daar er eerst een keuze moet gemaakt worden tussen de verschillende lijsten, alvorens u een lijststem of één of meerdere naamstemmen kan uitbrengen op diezelfde lijst.Top

Hoe wordt de burgemeester aangeduid?
De burgemeester wordt benoemd door de Brusselse Hoofdstedelijke Regering. De voordrachtsakte van de burgemeester vereist een dubbele meerderheid van de handtekeningen: hij moet gesteund worden door minstens de meerderheid van de verkozenen voor de gemeenteraad en minstens een meerderheid van de verkozenen van de lijst waarop hij is opgekomen.Top

Zetelen in het stembureau

Ik heb een oproeping gekregen om in het stembureau te gaan zetelen.  Maar ik ben al een tijd medisch niet geschikt om te werken.  Wat moet ik doen?
Indien u bent opgeroepen als lid van een bureau en u om medische redenen deze taak niet kunt uitvoeren, dient u zo snel mogelijk en in ieder geval binnen de 48 uur de voorzitter van het hoofdbureau daarvan in kennis te stellen (met een doktersbriefje).Top

Ik kreeg vandaag een aangetekende zending om te zetelen als bijzitter bij de gemeenteraadsverkiezingen.  Ik leef alleen en heb een kind van twee jaar waar ik moet voor zorgen.  Is dit een wettelijke reden om niet te moeten zetelen?
Er staat nergens in de wetgeving wat er al dan niet aanvaard wordt als een geldige reden om niet te gaan bijzitten.  Maar u kan wel zo snel mogelijk een brief schrijven naar de voorzitter van het hoofdbureau waarin u uw probleem uitlegt.  Het is dan aan hem om uw reden al dan niet te aanvaarden.Top

Stemplicht en stemmen bij volmacht

Politiek interesseert me niet. Ben ik verplicht te gaan stemmen?
In België is de stemming verplicht. Binnen de acht dagen na de afkondiging van de namen van de verkozenen maakt de Procureur des Konings de lijst op van de kiezers die niet aan de stemming hebben deelgenomen en wiens verschoning niet is aangenomen. De kiezer die niet aan zijn stemplicht heeft voldaan, moet door een eenvoudige oproeping voor de politierechtbank verschijnen, die uitspraak doet zonder dat er een beroepsmogelijkheid is. Hierbij dient opgemerkt te worden dat de stemplicht automatisch geldt voor de Belgen, maar ook voor de niet-Belgen die de erkenning van de hoedanigheid van kiezer bekomen hebben.Top

Ik ontving geen oproepingsbrief (of ik ben hem verloren).  Wat moet ik doen?
De administratie kan tot en met 29 september 2012 de oproepingsbrieven opsturen.
Indien u na deze datum nog steeds geen oproepingsbrief heeft ontvangen, kan u deze afhalen bij uw gemeentebestuur tot op de middag van de dag van de verkiezingen.Top

Op de dag van de verkiezingen ben ik met verlof aan de Belgische kust.  Ik had reeds een appartement gehuurd.Ben ik verplicht te gaan stemmen of volstaat een attest van de verhuurder van het appartement?
Als u op de dag van de verkiezingen in België op vakantie bent, dient u, gelet op de stemplicht, toch te gaan stemmen.  Hiervoor wordt geen vrijstelling toegestaan.Top

Ik ben niet gaan stemmen omdat ik op de dag van de verkiezingen in het buitenland zat, en ik heb ook niemand volmacht gegeven.  Wat moet ik nu doen?
Indien u niet persoonlijk bent gaan stemmen en geen volmacht hebt kunnen verlenen, schrijft u best zo vlug mogelijk naar de vrederechter van uw kanton en legt u uit om welke reden u niet kon gaan stemmen. Bij dit schrijven dienen de bewijsstukken waarover u beschikt gevoegd te worden.Top

Ik ben zwaar ziek en kan me niet verplaatsen.  Ik zou mijn broer een volmacht willen geven om voor mij te gaan stemmen, maar hij woont niet in dezelfde gemeente. Is dit mogelijk?
Ja, dit is mogelijk. De kiezer die zich door “ziekte of gebrekkigheid” niet naar het stembureau kan begeven, kan een andere kiezer mandateren om in zijn naam te stemmen. Het volstaat dat deze onmogelijkheid om zich naar het stembureau te begeven, gestaafd wordt door een medisch attest. Zoals hiervoor reeds werd vermeld, volstaat het dat men kiesgerechtigd is om mandataris te kunnen zijn (in dit geval stemmen bij volmacht), ook al woont men niet in dezelfde gemeente dan de volmachtgever.Top

Ik werk elke zondag en heb geen enkele vertrouwenspersoon die zou kunnen gaan stemmen voor mij. Kan ik dan vrijgesteld worden? Dien ik bepaalde stappen te ondernemen en een bepaalde instantie te informeren?
In principe moet u gaan stemmen.  Er bestaat geen vrijstelling. Indien u niet bent kunnen gaan stemmen en geen volmacht hebt gegeven, schrijf u best zo snel mogelijk naar de vrederechter van uw kanton en leg u uit om welke redenen u niet hebt kunnen stemmen, vergezeld van alle nodige documenten. De vrederechter heeft het recht te beslissen wat al dan niet kan beschouwd worden als een gewettigde onthouding.Top

Ik moet op de zondag van de verkiezingen werken.  Mijn werkgever wil me geen uur vrijaf geven (of wil dat uur niet betalen) om te gaan stemmen.  Hij zegt dat ik maar iemand volmacht moet geven.  Is dit juist?
Het is inderdaad zo dat wanneer iemand verhinderd is om te gaan stemmen omwille van beroepsredenen, men best volmacht kan verlenen aan iemand anders.Top

Aan wie kan ik volmacht geven?
U kunt een volmacht geven aan eender welke gemeenteraadskiezer. Er is geen beperking meer tot familieleden. Het is zelfs zo dat de persoon aan wie men een volmacht geeft niet in de gemeente moet wonen, waar hij de stem via volmacht moet uitbrengen. Wel kan één persoon niet meer dan één volmacht krijgen. En bovendien moet de mandataris zijn stem uitbrengen in het stembureau waar de volmachtgever normaal moet gaan stemmen.Top

Ik heb een oproepingsbrief ontvangen, maar ik verhuis naar het buitenland nog vóór de stemming. Wat moet ik doen?
Indien u verhuist buiten de grenzen van het Rijk en u niet meer bent gedomicilieerd in België, zal u worden geschrapt uit de bevolkingsregisters en bijgevolg ook van de kiezerslijst. De beslissingen tot schrapping worden tot op de dag van de verkiezingen overgemaakt aan de voorzitters van de stembureaus. U mag dus niet meer geen stemmen.Top

Kan ik van mijn zoon, die voor mij bij volmacht gaat stemmen, eisen dat hij me een attest voorlegt dat aantoont dat hij gestemd heeft zoals ik het hem gevraagd heb?
Neen, eens u hem een volmacht hebt gegeven, kan hij vrij zijn stem uitbrengen en is zijn stem geheim.Top

Geldig stemmen

Ik heb een bolletje bovenaan een lijst gekleurd en 2 naamstemmen gegeven op dezelfde lijst.  Heb ik geldig gestemd?
U hebt geldig uw stem uitgebracht.  De naamstem zal wel primeren waardoor de stem bovenaan de lijst als niet bestaande wordt beschouwd.  Binnen dezelfde lijst mag u zoveel naamstemmen uitbrengen als u wil.Top

Als ik een lijststem uitbreng op een lijst van bijvoorbeeld 20 kandidaten, krijgt elke kandidaat dan een stem of niet? 
Door een lijststem uit te brengen (door bovenaan de lijst op de naam van de lijst te stemmen), geeft u uw goedkeuring aan de volgorde van de lijst van die partij.  De kandidaten zelf krijgen geen stem.Top

Als ik 5 naamstemmen uitbreng, heeft dit dan minder waarde voor de partij dan een lijststem?
Vijf naamstemmen hebben evenveel waarde voor de partij dan een lijststem, maar door een naamstem uit te brengen kan u de toekenning van zetels tussen de verschillende kandidaten beïnvloeden.Top

Niet-Belgische kiezers

Ik ben onderdaan van een lidstaat van de Europese Unie en ben gedomicilieerd in Brussel. Ik heb me ingeschreven teneinde te kunnen stemmen voor de vorige gemeenteraadsverkiezingen.  Moet ik me opnieuw inschrijven of is mijn vorige inschrijving nog geldig?
De erkenning van de hoedanigheid van kiezer blijft geldig zolang de betreffende persoon aan de kiesvoorwaarden blijft voldoen, in welke Belgische gemeente hij ook verblijft. Eens men de erkenning om deel te nemen aan de gemeenteraadsverkiezingen heeft verkregen, dient men geen nieuwe aanvraag in te dienen om deel te kunnen nemen aan latere gemeenteraadsverkiezingen.  Men is in dit geval trouwens verplicht te gaan stemmen.Top

Ik heb mij als Europees onderdaan ingeschreven voor de verkiezingen van het Europees Parlement. Moet ik mij opnieuw inschrijven om deel te kunnen nemen aan de gemeenteraadsverkiezingen?
Ja. Indien u ingeschreven bent voor de verkiezingen van het Europees Parlement, blijf u in de toekomst ook op de kiezerslijst staan van deze verkiezingen en hoef u geen verdere stappen ter zake meer te ondernemen. Dit wil niet zeggen dat u daardoor automatisch bent ingeschreven om deel te nemen aan de gemeenteraadsverkiezingen. Indien u zich in het verleden nog niet voor de gemeenteraadsverkiezingen hebt laten inschrijven, moet u dus wel nog een inschrijvingsformulier invullen.Top

Moet ik me opnieuw inschrijven indien ik verhuisd ben naar een andere gemeente?
Neen. Ook als u verhuist naar een andere gemeente en officieel van adres verandert, blijf u ingeschreven als kiezer voor de gemeenteraadsverkiezingen in uw nieuwe gemeente.Top

Als vreemdeling wil ik gaan stemmen en ik moet me dus inschrijven. Wat is de uiterste inschrijvingsdatum?
De uiterste inschrijvingsdatum is 31 juli 2012.  Op die datum moet uw inschrijvingsformulier binnen zijn bij de gemeente.Top

Het is enkele maanden geleden dat ik mijn naturalisatie heb aangevraagd. Ik ben niet zeker van het resultaat. In ieder geval wil ik gaan stemmen. Moet ik me inschrijven of moet ik wachten?
Indien de naturalisatieprocedure niet tijdig afgerond is, word u niet beschouwd als kiezer. In dit geval is het dus aangewezen een aanvraagformulier tot inschrijving op de kiezerslijst in te dienen ten laatste op 31 juli 2012.Top

Waar moet ik het inschrijvingsformulier indienen? Moet ik het persoonlijk afgeven of mag ik het ook opsturen?
Het inschrijvingsformulier moet ingediend worden bij de bevolkingsdienst van uw gemeente. U kan het per post opsturen en de gemeente stuurt u dan vervolgens een ontvangstbewijs en een attest. Of u kan het ook persoonlijk afgeven, wat nog beter is aangezien de gemeente dan meteen controleert of uw formulier goed is ingevuld en u bijkomend informatie kan geven. Bovendien krijg u dan ook onmiddellijk een ontvangstbewijs en een attest.Top

Kan ik mij ook laten uitschrijven als kiezer?
Ja. U moet dan schriftelijk verklaren bij de gemeente van uw verblijfplaats dat u afziet van uw hoedanigheid als kiezer. Hierbij moet echter opgemerkt worden dat u  je niet kan uitschrijven in de periode die begint met het opmaken van de kiezerslijsten en die afloopt op de datum van de verkiezing. Voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2012 wil dit zeggen dat u zich niet meer kan uitschrijven vanaf 1 augustus 2012.Top

Kandidaten

Aan welke voorwaarden moet ik voldoen indien ik mij kandidaat wil stellen?
Om als kandidaat deel te nemen aan de gemeenteraadsverkiezingen moet u aan de volgende voorwaarden voldoen:
• Belg zijn of onderdaan van een lidstaat van de Europese Unie;
• De volle leeftijd van 18 jaar bereikt hebben op 14 oktober 2012;
• Ingeschreven zijn in het bevolkingsregister van uw gemeente ten laatste op de dag van het vaststellen van de kiezerslijsten, meer bepaald op 1 augustus 2012;
• U niet bevinden in één van de gevallen van uitsluiting of schorsing.Top

Op welke datum moet een kiezer zijn hoofdverblijfplaats hebben in de gemeente om er zich kandidaat te kunnen stellen? 
U moet uiterlijk op de dag van het vaststellen van de kiezerslijsten, 1 augustus 2012, ingeschreven zijn in het bevolkingsregister of vreemdelingenregister van de gemeente waar u zich verkiesbaar stelt.Top

Elektronisch stemmen

Waar kan ik de broncode van de verkiezingssoftware downloaden?
De broncode van de verkiezingssoftware wordt de week na de verkiezingen gepubliceerd op de verkiezingswebsite.Top

Kan men reeds van thuis uit via internet stemmen?
Neen, in België is het momenteel niet mogelijk om via de post of via internet te stemmen. De enige twee mogelijkheden om te gaan stemmen zijn ofwel persoonlijk stemmen of stemmen bij volmacht.Top

Presentiegeld

Hoe hoog is het presentiegeld als bijzitter?
De Brusselse Hoofdstedelijke Regering legt maximumbedragen vast, maar dit zijn slechts maxima.  De exacte bedragen van de presentiegelden kunnen dus verschillen in de verschillende gemeenten.  Hiervoor kan u best contact opnemen met uw gemeentebestuur.Top

Oproeping

Ik heb een Franstalige oproepingsbrief gekregen.  Ik ben nochtans een Nederlandstalige inwoner.  Wat moet ik doen?
Normaal gezien ontvangt u alle briefwisseling in de taal waarin u bent ingeschreven in de registers.  Indien dit niet het geval is, dient u zo spoedig mogelijk contact op te nemen met de Dienst Bevolking van uw gemeente, om uw taalcode in uw bevolkingsdossier in het Nederlands te laten aanpassen, alsmede een nieuwe oproepingsbrief in het Nederlands te vragen.Top